Opublikowano

XX Zjazd PTOiTr, 1974 r.

Pamiątkowy medal wybity z okazji XX Zjazdu Polskiego Towarzystwa Ortopedów i Traumatologów w 1974 r. w Krakowie.

rewers: PTOiTR Ireneusz Wierzejewski 1928

średnica: 8 cm

Ireneusz Wierzejewski (1881 – 1930) – polski ortopeda, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, polityk, senator II kadencji w II RP, generał brygady Wojska Polskiego.

Dyplom lekarza otrzymał w 1908 r. na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana  w Monachium. Początkowo pracował w sanatoriach, a następnie klinice chirurgii i ortopedii w Monachium oraz w  Berlińsko-Brandenburskim Zakładzie Leczniczo-Wychowawczym dla Kalek w Berlinie. W 1911 r.  przeniósł się do Poznania, gdzie objął stanowisko dyrektora i naczelnego lekarza w powstającym Poznańskim Zakładzie Ortopedycznym im. Gąsiorowskich, pierwszym szpitalu ortopedycznym na ziemiach polskich (oficjalne otwarcie w 1913 r.).  

Podczas I wojny światowej, niemieckie ministerstwo obrony mianowało Wierzejewskiego doradczym ortopedą przy V Korpusie. Piastując to stanowisko, kierował szpitalem, specjalizując się w leczeniu amputacji i urazów szczękowych, a także w leczeniu postrzałowych uszkodzeń nerwów obwodowych zostając światowym autorytetem w tej dziedzinie.

Od listopada 1918 stał na czele lekarsko-wojskowej organizacji związanej z Polską Organizacją Wojskową zaboru pruskiego. W tym okresie kierował również założonym przez siebie Towarzystwem Czerwonego Krzyża w Poznaniu. W 1918 r. zapobiegł ewakuacji z Poznania zapasów medycznych w głąb Rzeszy.  W Powstaniu Wielkopolskim stanął na czele akcji pomocy medycznej w Poznaniu (organizacja korpusu sanitarnego). W późniejszym okresie mianowany naczelnym lekarzem armii wielkopolskiej.

W 1920 r. otrzymał nominację na szefa sanitarnego 1 Armii, w późniejszym okresie został wyznaczony na stanowisko inspektora sanitarnego Dowództwa Okręgu Generalnego „Poznań” i „Pomorze”.

W 1921 Rada Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego zleciła doktorowi Wierzejewskiemu zorganizowanie pierwszej w kraju kliniki ortopedii.

W 1928 założył Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne (PTOiTR) oraz współorganizował jego pierwszy zjazd w Poznaniu.

Prof. Wierzejewski był założycielem i redaktorem naczelnym (do 1930) czasopisma Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska.

Opublikował około 30 prac, oraz skonstruował aparat subluksacyjny do usuwania nadwichnięć w stawie kolanowym.

Nazywany ojcem polskiej ortopedii, pozostawił po sobie wybitnych uczniów takich jak Franciszek Raszeja i Wiktor Dega, którzy kontynuowali jego dzieł.

Opublikowano

Szpital Psychiatryczny w Rybniku

Pamiątkowy medal wydany z okazji jubileuszu 100. lecia Szpitala Psychiatrycznego w Rybniku, 1886 – 1986. Awers wypukły; średnica 73 mm.

18 maja 1886 roku rozpoczął swą działalność rybnicki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych – ówcześnie zwany: Prowincjonalny Zakład dla Psychicznie Chorych. Cały kompleks szpitalny, w tym 7 pawilonów dla psychicznie chorych stanął na nieodpłatnie przekazanym gruncie tzw. Rudzkiej Górze, przy trakcie łączącym Rybnik z Gliwicami. Kosztorys budowy zakładu, powstałego z powodu liczniejszych i wzrastających wypadków chorób psychicznych po licznych wojnach, opiewał na 1 985 500 marek niemieckich. Pozyskano ją ze środków pochodzących z kontrybucji nałożonej na pokonaną przez Prusy Francję w wyniku wojny 1870/71 roku. Początkowo Szpital obliczony był na 600 łóżek. W tym czasie był to jeden z największych szpitali tego typu w Europie.

W ciągu 12 kolejnych lat wzniesiono 10 dodatkowych obiektów – wszystkie z czerwonej cegły (tzw. mur pruski). W trzecim etapie budowy powstało natomiast 10 budynków tynkowanych, pokrytych czerwoną dachówką., z których 3 przeznaczono dla pensjonariuszy, resztę na mieszkania dla pracowników i personelu medycznego. Służyły swoim mieszkańcom do czasów II wojny światowej, kiedy to w wyniku działań wojennych wszystkie budynki szpitalne uległy mniejszemu lub większemu zniszczeniu. Pierwszym dyrektorem Szpitala był dr Zander, kolejnymi zaś: dr Albrecht von Kunowski, dr Kryżan, dr Wietrzyński, dr Michał Wiendlocha.

W 1922 roku zakład przeszedł w ręce polskie, zmieniając jednocześnie nazwę na Śląski Zakład Psychiatryczny. W przededniu II wojny światowej liczył 1094 pacjentów i 287 pracowników.

II wojna światowa nie ominęła Szpitala. Po 1941 roku, Niemcy powszechnie stosowali eutanazję pacjentów, jednak największy dramat rozegrał się w 1945 roku. Wtedy to od strony Gliwic uderzyły na Rybnik pierwsze oddziały wojsk radzieckich. Głównym bastionem obronnym Niemców stał się właśnie zakład psychiatryczny. Z 1700 osób (pacjenci i personel) ocalało około 300. Po wojnie zniszczony kompleks szpitalny odbudowywano przez kolejne 11 lat. Pierwszym powojennym dyrektorem Szpitala został dr Hipolit Latyński.

Opublikowano

40 lat GCR Repty

Pamiątkowy medal wydany z okazji jubileuszu 40. lecia Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji” Repty” im. gen. Jerzego Ziętka, 1961-2001. Medal jednostronny.

W lutym 1958 roku powstał Komitet ds. Budowy Specjalnych Ośrodków Leczniczych dla Górnictwa. Jego pracami kierował gen. Jerzy Ziętek (były wojewoda śląski, ówczesny poseł na Sejm II kanedncji). Dwa lata później oddano do użytku Szpital Górniczy w Bytomiu i Centralny Ośrodek Rehabilitacyjny dla Górniczej Służby Zdrowia w Reptach Śląskich. 1 marca 1961 do Ośrodka Ozdrowieńczo-Rehabilitacyjnego dla górników w Reptach Śląskich przyjęto pierwszych pacjentów – tą datę przyjmuje się za początek działalności placówki.